Geen man en geen cent – Domela Nieuwenhuis, de Eerste Wereldoorlog en het antimilitarisme

Bert Altena (1950) werkte tot 1 september 2014 als universitair docent aan de faculteit voor historische, cultuur- en communicatiewetenschappen (Erasmus School of History, Culture and Communication) van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij was gespecialiseerd in de geschiedenis van de arbeidersbeweging, met name het revolutionaire syndicalisme en in het anarchisme in Nederland en België. Na zijn proefschrift in 1989 over de Vlissingse arbeidersbeweging (‘Een broeinest der anarchie. Arbeiders, arbeidersbeweging en maatschappelijke ontwikkeling, Vlissingen, 1875-1929’) heeft hij veel gepubliceerd over Domela Nieuwenhuis. Hij was gedurende tientallen jaren als voorzitter en secretaris betrokken bij het Ferdinand Domela Nieuwenhuis-fonds dat mede zorg draagt voor het aan Domela gewijde museum in Heerenveen. Hij verzorgde tevens in 1997 de familiecorrespondentie van Nieuwenhuis. Hij werkte ook mee aan bundels over het christelijk-sociaal denken. In 2003 bezorgde hij het levensbericht van Arthur Lehning voor de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden. In datzelfde jaar publiceerde hij met Dick van Lente een maatschappijgeschiedenis over de jaren 1750-1989 die ook in het Duits vertaald werd en in het Nederlands drie drukken beleefde. In 2014 publiceerde hij een biografie over de vrijdenker Bram Lansen (1847-1931). In 2017 werkte hij mee aan de tentoonstelling ‘Melle en het anarchisme’, de catalogus en de bijbehorende publicatie ‘Het engagement van Melle, visionair schilder’. Bert Altena overleed op 3 oktober 2018.